Hoàng tử bé (X)

Cậu ở trong vùng các tiểu hành tinh 325, 326, 327, 328, 329 và 330. Vì vậy cậu bắt đầu chuyến đi bằng cách ghé qua đấy, mong tìm một việc gì đó để làm và học hỏi.

Hành tinh đầu tiên có một vị vua ngự trị. Đức vua mặc áo lông chồn nhuộm màu đỏ tía, ngồi trên một chiếc ngai giản dị mà lại rất uy nghi.

“A! Một thần dân đây rồi!” - Vị vua kêu lên khi thấy hoàng tử bé. Còn cậu tự hỏi:

“Làm sao ông ta nhận ra mình được khi mà chưa từng gặp mình bao giờ đâu.”

Cậu không biết rằng, đối với vua chúa mọi chuyện thật đơn giản. Tất cả mọi người đều là thần dân.

- Bước lại gần đây cho trẫm thấy khanh rõ hơn, - ông ta nói, giọng đầy tự hào vì cuối cùng cũng đã là vua của một ai đó.

Hoàng tử bé đảo mắt nhìn quanh tìm chỗ ngồi, nhưng cả hành tinh đã bị chiếc áo choàng lông chồn lộng lẫy choáng hết chỗ. Thế là cậu đành phải đứng, và vì quá mệt mỏi, cậu ngáp dài.

- Thật là trái phép tắc khi dám ngáp trước mặt nhà vua, - đức vua nói. - Trẫm cấm khanh.

- Thần không thể cưỡng lại được, - hoàng tử bé trả lời đầy vẻ bối rối. - Thần đã bay một chuyến dài và chưa hề chợp mắt…

- Vậy thì, - nhà vua nói, - trẫm ra lệnh cho khanh phải ngáp. Trẫm đã không thấy người ta ngáp từ nhiều năm nay. Bây giờ với trẫm đó là điều rất đáng tò mò. Nào! Hãy ngáp nữa đi! Đây là mệnh lệnh.

- Thần xấu hổ quá… Thần không thể… - Hoàng tử bé đáp, mặt đỏ lừ.

- Hừm! Hừm! - Đức vua hắng giọng. - Vậy thì trẫm… Trẫm ra lệnh cho khanh lúc thì ngáp lúc thì…

Ông hơi ngập ngừng và xịu mặt xuống.

Vì nhà vua cốt yếu là phải giữ cho quyền uy của mình được trọng vọng. Ông ta không tha thứ cho tội bất tuân. Đó là một vị quân vương tối cao. Nhưng, bởi là người tốt, ông chỉ ban ra những mệnh lệnh hợp lí.

- Nếu trẫm ra lệnh, - ông lấy lại giọng bình thường, - nếu trẫm ra lệnh cho một vị tướng phải biến thành con chim biển, và nếu như vị tướng không tuân theo, thì đó không phải là lỗi của vị tướng. Đó sẽ là lỗi của trẫm.

- Thần có được ngồi không? - Hoàng tử bé rụt rè hỏi.

- Trẫm ra lệnh cho khanh ngồi xuống, - đức vua trả lời cậu, rồi đường bệ đưa tay thu bớt một vạt áo choàng lông chồn.

Nhưng hoàng tử bé rất đỗi ngạc nhiên. Hành tinh này nhỏ xíu. Đức vua có thể trị vì cái gì ở đây?

- Tâu bệ hạ, - cậu lên tiếng, - thần xin phép được hỏi…

- Trẫm ra lệnh cho khanh hỏi, - đức vua vội vã đáp lời.

- Tâu bệ hạ… Ngài trị vì cái gì?

- Tất cả, - đức vua trả lời, như một chuyện cực kỳ đơn giản.

- Tất cả?

Đức vua khoát tay chỉ hành tinh của mình, các hành tinh khác và các vì sao.

- Tất cả những thứ này? - hoàng tử bé hỏi lại.

- Tất cả những thứ này…, - đức vua trả lời.

Bởi không chỉ là một vị quân vương tối cao, ông còn là một đấng quân vương hoàn vũ.

- Và các ngôi sao có tuân lệnh bệ hạ?

- Tất nhiên là có, - nhà vua trả lời. Chúng phải tuân theo ngay. Trẫm không tha thứ cho tội mất khuôn phép.

Một quyền lực như thế làm cho hoàng tử bé hết sức thán phục. Nếu có trong tay quyền lực đó, cậu có thể ngắm không chỉ bốn mươi bốn mà là bảy mươi hai, hay cả một trăm, hay cả hai trăm lần mặt trời lặn trong cùng một ngày, mà không cần phải nhấc ghế lên. Và hơi chạnh lòng vì chợt nhớ đến tiểu hành tinh đã từ bỏ của mình, cậu đánh bạo cầu xin đức vua một ân huệ:

- Thần muốn ngắm cảnh mặt trời lặn… Xin bệ hạ giúp thần vui… Xin bệ hạ hãy ra lệnh cho mặt trời lặn xuống…

- Nếu trẫm ra lệnh cho một vị tướng phải bay lượn giữa vườn hoa như một con bươm bướm, hay phải viết một vở bi kịch, hay phải biến thành con chim biển, và nếu vị tướng không thực hiện mệnh lệnh được ban, thì ai, ông ta hay trẫm, sẽ là người có lỗi?

- Tất nhiên sẽ là bệ hạ, - hoàng tử bé quả quyết trả lời.

- Chính xác. Phải đòi hỏi ở mỗi người những gì mỗi người có thể làm được, - đức vua nói tiếp. – Uy quyền trước tiên cần dựa vào lẽ phải. Nếu khanh ra lệnh cho thần dân của mình nhảy hết xuống biển, họ sẽ đứng lên phản kháng. Trẫm có quyền đòi hỏi sự tuân phục vì các mệnh lệnh của trẫm luôn hợp lí.

- Vậy còn mặt trời lặn? - Hoàng tử bé nhắc lại, cậu chưa bao giờ quên bất cứ câu hỏi nào một khi đã đặt ra.

- Mặt trời lặn, rồi khanh sẽ thấy. Trẫm sẽ ra lệnh. Nhưng theo phương châm trị vì của trẫm, cần phải đợi cho điều kiện thích hợp.

- Tới khi nào thì được?

- Hưm! Hưm! - Đức vua hắng giọng, mở một cuốn lịch to ra xem. - Hưm! Hưm! Tới… tới… khoảng bảy giờ bốn mươi phút tối nay. Rồi khanh sẽ thấy là người ta tuân phục trẫm như thế nào.

Hoàng tử bé ngáp dài. Cậu lấy làm tiếc không được ngắm mặt trời lặn. Hơn nữa, cậu đã bắt đầu cảm thấy chán. Cậu nói với đức vua:

- Thần không còn việc gì ở đây nữa. Thần sẽ đi đây.

- Đừng đi! - Đức vua nói, rất tự hào vì đã có được một thần dân. - Đừng đi! Trẫm sẽ phong cho khanh làm quan.

- Quan gì?

- Quan… quan Toà.

- Nhưng có ai đâu mà xét xử!

- Chẳng biết nữa, - đức vua phân trần. - Trẫm vẫn chưa đi thăm thú hết vương quốc của trẫm được. Trẫm đã quá già, lại không có đủ chỗ để thắng một cỗ long xa, còn đi bộ thì ôi thôi mệt quá.

- Ồ! Nhưng thần thấy rồi, - hoàng tử bé vừa nói vừa chồm mình liếc nhìn sang phía bên kia hành tinh. - Cũng chẳng có ai ở bên đó…

- Vậy thì khanh sẽ tự xét xử chính khanh, - nhà vua nói. - Đó là việc khó nhất. Tự xét xử mình luôn khó hơn là xét xử người khác. Nếu khanh tự xét xử mình được, thì khanh là người thông thái nhất rồi.

- Thần, - hoàng tử bé nói, - thần có thể tự xét xử mình ở bất cứ nơi đâu. Thần không cần phải ở đây.

- Hưm! Hưm! - Nhà vua nói. - Trẫm nghĩ là có một con chuột già ở đâu đó trên hành tinh này. Ban đêm trẫm nghe tiếng nó. Khanh có thể xét xử con chuột già này. Dần dần khanh kết án tử hình nó. Như vậy, tính mạng của nó sẽ phụ thuộc vào công lí của khanh. Rồi khanh lại ân xá cho nó mỗi lần như vậy để bảo vệ nó. Chỉ có một con thôi mà.

- Thần, - hoàng tử bé trả lời, - thần không thích kết án tử hình, và thần nghĩ rằng đã tới lúc phải ra đi.

- Đừng! - Đức vua kêu lên.

Nhưng hoàng tử bé đã chuẩn bị sẵn sàng và không còn muốn quấy rầy vị vua già nữa.

- Nếu Ngài muốn thấy mình được tuân phục đúng lúc, Ngài có thể ban cho thần một mệnh lệnh hợp lí. Chẳng hạn như, Ngài có thể ban lệnh cho thần ra đi trong vòng một phút. Thần thấy rằng điều kiện đã thích hợp...

Không thấy đức vua trả lời, hoàng tử bé thoáng ngần ngừ, rồi buông một tiếng thở dài, cậu bay đi…

- Trẫm phong cho khanh làm sứ giả của trẫm, - đức vua vội vàng nói với theo.

Ông vẫn có vẻ quyền uy vô hạn.

“Người lớn thật là lạ” - hoàng tử bé tự nhủ trong suốt cuộc hành trình.