Hai đứa bé ăn xin

(Bài viết từ rất lâu, nay đăng lại trên website này cho tập trung)

Hai vợ chồng ngồi quán cơm sáng. Hai đứa bé, chắc cỡ 14-15 tuổi, bước vào. Đứa sau cao to, mắt nhắm nghiền, vịn vai đứa trước thấp bé, cả hai ăn mặc xuềnh xoàng. Đứa trước quỳ sụp xuống bên chân, mặt thiểu não, cúi đầu lạy, lí nhí xin cho vài đồng. Tình huống hết sức đột ngột và khó chịu. Hai vợ chồng quay mặt đi không nhìn, lắc đầu xua tay. Không thể đến mức độ như vậy. Không gầy ốm, không bệnh tật, sao lại nên nỗi?

Hai đứa bé xin không được, đứng lên đi qua chỗ khác, tiếp tục diễn lại trò xin xỏ lòng thương hại của người lớn. Không ai cho. Vài người la mắng bữa nào cũng tới đây xin là sao... Hai đứa đi ra, loáng thoáng một tiếng "Con c..." Sợ mình nhầm, ngoái lại nhìn theo. Đi tới đi lui hết các quán không ai cho, đứa đi trước lườm gườm nhìn lại người đã la mắng nó, cũng như người đang dõi theo bước chân chúng. Không biết đọc khẩu hình, nhưng kiểu nhép miệng của đứa bé liên tục cho thấy tiếng nghe loáng thoáng ban nãy là đúng. Nó lại phun toẹt một bãi ra giữa đường, trước khi đi khuất hẳn...

Độ tuổi này, sao không cắp sách đến trường học điều hay lẽ đẹp? Một là nhà nghèo, không lo cho con cái học hành tới nơi tới chốn. Hai là với chúng, trong trường học không có điều hay lẽ phải để học. Dù một hay hai, sự thay đổi giản dị dành cho những cuộc đời như thế vẫn chưa phải là trọng tâm chính của những nỗ lực cải cách giáo dục từ hai chục năm nay, với những thành tích chói sáng về phổ cập giáo dục tiểu học rồi trung học cơ sở, với những đề án lớn lao trị giá hàng trăm hàng ngàn tỉ đồng, với tư duy kinh tế thị trường tăng học phí để tăng chất lượng đào tạo...

NTĐ